Bir sıcak döner fırının problemsiz bir şekilde çalışabilmesinin ön koşulu; yükün ringler aracılığı ile galelere düzgün bir şekilde dağıtılabilmesidir. Bunun doğru bir bölünme ile gerçekleşebilmesi ise ring gale temasının tam olmasına ve fırın manto salınımının olabilecek en az düzeyde kalmasına bağlıdır.

sekil1

Bilindiği üzere döner fırınlar; tasarım, marka ve modeline göre %3 – 4 eğim ile kurulurlar. Bu eğim; dönüş hızı, ek malzeme oranları ve ısı faktörü ile birlikte son ürünün istenilen nitelikte olmasını sağlar ve bir tesisin bu bileşkeden elde etmek istediği sonuç; son ürünü, istediği niteliklerle müşterilerine sunmaktır.

Fırının çalıştırılabilmesi için gerekli enerji / personel / bakım çalışma saati ile fırın problemleri arasında doğru bir orantı vardır. Yani; fırın problemleri arttıkça, kullandığı enerji, bakım ihtiyaçlarında kullanılacak yedek parça, gerekli personel ve çalışma saati de artacaktır.
Fırının problemsiz bir şekilde çalışmasını sürdürebilmesi; düzenli aralıklarla yapılacak gözlem, ölçüm ve analizlerle elde edilecek anlık fırın perspektifine, bu perspektifin doğru yorumlanmasına ve gerekli müdahalelerin zamanında yapılmasına bağlıdır.

sekil2

Tüm heybetine karşın, bir sıcak döner fırın; çalışma koşullarında içi su dolu plastik bir poşete benzer. Ring istasyonları aracılığı ile askıya alınan fırın mantosu, yüksek sıcaklık altında mukavemetini yitirecek ve salınım göstermeye başlayacaktır. Bu salınım; fırın mantosundan daha kalın olan ve daha fazla genleşme gösterecek olan ringin oluşturduğu boğumlardan meydana gelir ve bu durum ileri safhalarda fırının krank benzeri bir yapıya dönüşmesine, ring-gale temasının azalmasına, fırın brokajında bariz değişikliklere ve nihayetinde fırının çalışma koşullarında olumsuz değişimlere sebebiyet verir.

Fırın mantosunda, yerel ısınma, kemer, tuğla düşmesi, düzensiz ısı yayılımı gibi sebeplerden dolayı oluşan ovallik; fırının dönüş merkezini geometrik merkezin dışında taşıyarak ölçülmesini zorlaştırır. Bu ise zamanla; ring-gale temasında ritmik olmayan bir trend meydana getirir. Bu durumda ring; gale yüzeyinde aşırı ve düzensiz baskılar oluşturacaktır. Gale ve ring kenarlarında oluşan stres nedeniyle aşırı ısınma; kağşama, çatlama ve kopmalarla başlayan sorunlar zamanla konik ring – gale teması, konkav ya da konveks yüzey yapılanmaları ve oluşan aksiyal baskı nedeniyle dalgalı / oluklu bir yüzey yapısı; ringin galeler üzerindeki yukarı – aşağı gezintisini zorlaştıran hatta durduran bir ortam oluşturacaktır.

sekil3sekil3b

Bu gezinti problemi, ringin galeyi harekete zorlaması nedeniyle zorlaşan reglaj ayarı sayesinde gale yataklarında aşırı ısınmaya dönüşür. Zira, birbirini işleyen ring-gale setleri, ölçüm değerlerini sürekli değiştirecek ve yapılan her türlü reglaj ayarını zamanla hükümsüz hale getirecektir.
Diğer taraftan, ring – istinat rolesi yüzeylerinde oluşacak problemler, istinat rolesinin ringin üzerinde tam temas ile çalışamamasına, zamanla oluşan dalgalanmalar sayesinde ringin gale üzerinde istem dışı hareketler yapmasına ve bozuk ring – gale yüzey ilişkileri nedeniyle yüzey stresinin ve hatta gale yatak sıcaklıklarının daha da artmasına sebebiyet verir. Oluşan temas açısı bozuklukları ise kendisine doğru bir yol izlemek isteyen ringin, istinat rolesini ovalamasına sebebiyet verir.

Harmonik hareket silsileleri ise ringin çevresel olarak dişli bir yapıya ulaşmasını sağlar. Ring üzerindeki dişli yapı, istasyonda küçük hareketler halinde başlayan vibrasyonun zamanla büyük değerlere ulaşmasına ve hatta tıpkı bir pantograf gibi tüm istasyonlara sıçramasına sebebiyet verir.
Sorunları bu seviyeye erişmiş bir fırını ehlileştirmenin en basit yolu, sorunun gidişatını gözlem, ölçüm ve analizlerle takip altına almak ve müdahaleyi en baştan yapmaktır. Zira; bu şartlar altında, tüm bileşenlerin optimum düzeyde kullanıldığı bir reglaj ayarı yapmak ve bu ayar altında yüksek verimle çalışmak mümkün değildir.